Tuvalet eğitimi ile ilgili neler yapılması gerektiğini bilmek, aileler için kritik konulardan biridir. Tuvalet eğitiminin doğru zaman ve doğru şekilde verilmesi çocuğun sağlıklı gelişimi için son derece önemlidir. Çünkü yanlış zamanda ve yanlış tutumla verilen tuvalet eğitimi çocuğunuzda davranış problemlerine ve uzun vadede kişilik özelliklerinde olumsuzluklara (inatçılık, cimrilik, aşırı titizlik vb.) yol açabilir. Tuvalet eğitimi verebilmek için ilk koşul, çocuğunuzun fiziksel ve duygusal olarak belli bir olgunluğa ulaşmış olmasıdır. Bunun yanı sıra, tuvalet eğitimine başlamadan önce ve tuvalet eğitimi sırasında dikkat etmeniz gereken önemli noktaları da göz önünde bulundurmanız bu süreci kolaylıkla atlatmanızı sağlayacaktır.

Tuvalet Eğitimi Nedir?

Tuvalet eğitimi; çocuğun kimsenin yardımı ve hatırlatması olmadan tuvaletinin geldiğini fark edip, tuvalete gitme davranışı göstermesidir. Çocuğunuzun tuvaletinin geldiğini fark edip, onu tuvalete götürmeniz tuvalet eğitimi değildir. Bu şekilde davrandığınızda çocuğunuz her defasında sizin onu uyarmanızı bekleyecek ve bunun kendi sorumluluğu olduğunu fark edemeyecektir. Bu nedenle tuvalet eğitimine başlarken çocuğunuzun hazır olduğundan emin olmanız önemlidir. Bu sayede çocuğunuz sizinle iş birliğine açık olacaktır ve tuvalet eğitimi sizin için zorlu bir sınava dönüşmeyecektir.

Tuvalet Eğitimi İçin Uygun Yaş Nedir?

Tuvalet eğitimi ile ilgili ilk bilmeniz gereken hangi yaş aralığının çocuğunuz için uygun olduğudur. Genel olarak tuvalet eğitimi için kaslar 2-2,5 yaş civarında gelişir. Ancak her çocuğun gelişimi farklılık gösterebilir. Kimi çocuk 18 aylıkken tuvalet eğitimine hazırdır; kimi çocuk için ise 4 yaşa kadar beklemek gerekebilir. Bu nedenle çocuğunuzu gözlemleyerek bazı sinyallerin olup olmadığına bakmanız, tuvalet eğitimi için hazır olup olmadığını anlamanın en kolay yoludur. Örneğin; tek başına bir şeyler yapmak için istekli olması, ihtiyaçlarını sözel olarak ifade edebilmesi, bezinden rahatsızlık duyması, tuvaletini belli aralıklarla yapması tuvalet eğitimine başlamak için hazır olduğunun ilk ipuçlarıdır. Çocuğunuza doğru zamanda tuvalet eğitimi vermek ilişkinizin sağlıklı ilerlemesi açısından son derece önemlidir. Bunun yanı sıra, tuvalet eğitimi öncesi dikkat etmeniz gereken noktaları da bilmeniz işinizi kolaylaştıracaktır.

Tuvalet Eğitiminde Tutumunuz Nasıl Olmalıdır?

Çocuğunuzun tuvalet alışkanlığı kazanması sizin için önemli olabilir. Ancak bunun sizin için önemli bir mesele olduğunu ona hissettirip, bu durumu kullanmasına fırsat vermeyin. Ayrıca bu süreçte çocuğunuza karşı anlayışlı ve hoşgörülü davranın. Stresli ve gergin olmanız, çocuğunuzu olumsuz etkileyecektir. Fazla zorlanan çocuklarda psikolojik olduğu kadar fizyolojik sıkıntılar da görülebilir. Tuvaletini tutma, kabızlık gibi sorunlar yanlış tutum sonucu yaşanabilir. Aynı şekilde zaman zaman ufak kazalar olabileceğini unutmayın. Uyumlu süreç sonunda çocuğunuzun kişilik oluşumu olumsuz etkilenmez ve sizinle iletişime daha açık olur. Tuvalet eğitiminin barışçıl yollarla tamamlamaya çalışmak hem sizin için hem de çocuğunuz için en doğru olan seçenektir.

Tuvalet Eğitimi Öncesi Dikkat Etmeniz Gerekenler

• Bu eğitime başlamadan önce çocuğunuzun mesane kontrolünü takip etmelisiniz. “Bezi birkaç saat kuru kalabiliyor mu? Tuvalete gitme ihtiyacı olduğunu mimikleriyle veya duruşuyla belli ediyor mu?” gibi sorulara cevabınız evet ise mesanesini kontrol edebildiğini düşünebilirsiniz.
• Çocuğunuzun kendini ifade edebilir durumda olması, belli bir zihinsel olgunluğa ulaşması tuvalet alışkanlığını kazanmasını kolaylaştıracaktır.
• Verdiğiniz yönergeyi anlaması ve yerine getiriyor olmasına dikkat edebilirsiniz.
• Tuvalet eğitimine başlamadan birkaç ay önce çocuğu bu sürece hazırlamak süreci kolaylaştıracaktır. Örneğin; tuvalet eğitimi ile ilgili çocuğunuza hikayeler okumak, lazımlık ya da klozet aparatını birlikte seçmek, istediği zamanlarda kıyafetleriyle de olsa oturmasına fırsat vermek çocuğun alışkanlığı edinmeden önce hazır olmasını sağlayacaktır.
• Tuvalet eğitimi öncesinde çocuğunuzla konuşmak, örneğin sifona birlikte basmak, “şimdi tuvalete gidiyorum” gibi açıklamalar yapmak etkili olacaktır.

Tuvalet Eğitimi Sırasında Dikkat Etmeniz Gerekenler

• Tuvalet eğitimi doğal bir süreçtir. Bunu çok mesele haline getirerek çocuğunuzun üzerindeki baskıyı arttırmayın.
• Tuvalet eğitimine başlarken çocuğunuz kadar sizin de hazır olmanız gerekmektedir. Bu süreçte sakin ve anlayışlı olun. Yoğun ve stresli dönemlerinizde tuvalet eğitimine başlamayın.
• Zaman zaman ufak kazalar yaşanabilir, hoşgörü gösterin.
• Tuvalet eğitimi sırasında bez takmayın. Bu çocuğun karmaşa yaşamasına neden olabilir.
• Gece bezi kuru kalıyorsa ya da çok az ıslaklık oluyorsa gece de bez kullanmayın ve birkaç kez tuvalet için çocuğunuzu uyandırın.
• Tuvaletinin olup olmadığını sürekli sormayın ya da tuvaletini yapman gerekli gibi cümleler kurmayın. Çocuğunuz bunun kendi sorumluluğu olduğunun farkına varmalı.
• Çocuğunuz tuvaletini lazımlığa yaptığında aşırı mutluluk tepkileri vermeyin. Doğal karşılayın ve doğru davranışı gösterdiği için teşekkür edin. Aşırı tepkileriniz çocuğunuzun bu durumu kullanmasına neden olabilir.

Tuvalet Eğitimine Ne Zaman Başlamamalısınız?

Çocuğunuz kabızlık ya da ishal gibi sağlık sorunu yaşıyorsa, her şeye hayır dediği veya sizinle zıtlaştığı bir dönemdeyse, hayatında ciddi değişiklikler varsa (taşınma, kardeş doğumu, ayrılık, hastalık gibi) tuvalet eğitimi vermek doğru olmaz. Aynı şekilde sizin de yoğun ve stres altında olduğunuz bir dönemi tercih etmemelisiniz. Çocuğunuz kadar sizin de bu sürece hazır olmanız gerekir. Evdeki hayatın düzene girdiği, zıtlaşma sürecinin geçtiği bir süreçte bu eğitime başlamalısınız.

Tuvalet Eğitimi İçin Doğru Zaman Çocuğunuzun Hazır Olduğu Zamandır

Çocuğunuzun tuvalet eğitimine hazır olduğunu düşünüyorsanız bu eğitime başlamalısınız. Ancak hazır olsa bile bu eğitim sırasında çocuğu zorlamanız, başka çocuklarla kıyaslamanız, lazımlıkta uzun süre bekletmeniz ve ısrarcı olmanız, yapamadığında veya altını ıslattığında kızmanız, ceza vermeniz çocuk için olumsuz bir yaşantı oluşturacaktır. Çocukta suçluluk duygusu gelişecek ve öz güveni zedelenecektir. Bunun yanı sıra kabızlık, inatçılık, hırçınlık, uyum problemleri görülecektir. Tuvalet eğitimi ile ilgili olumsuz tutumlar, çocuğunuzun yetişkinlikte obsesif davranışlar göstermesine neden olabilir.

Sonuç Olarak…

Tuvalet eğitimi çocuğunuz ve sizin için dönüm noktalarından biridir. Doğru zamanda ve doğru tutumla verilen tuvalet eğitimi, çocukta bağımsızlık duygusunu geliştirir ve sizinle iş birliğine açık olmasını sağlar. Baskı yaparak, korkutarak, fiziksel ve ruhsal olarak hazır olup olmadığına bakmaksızın verilen tuvalet eğitiminde ise çocuğun kişilik gelişimi olumsuz etkilenir. Suçluluk duygusu ve kaygı oluşur. Çocuğunuzla yaşadığınız her süreçte asıl amacınız aranızdaki iletişimin ve ilişkinin sağlıklı bir şekilde devam etmesidir. Bu nedenle tuvalet eğitiminde de aranızdaki ilişkiyi bozmamak önemli olandır. Eğer bu süreci bakıcınızla birlikte geçirecekseniz, onunla tutarlılık içinde olmanız ve aynı hassasiyetlere bakıcınızın da sahip olması oldukça önemlidir. Bu noktada EvdekiBakıcım ailesi olarak profesyonel ve eğitimli bakıcılarımızla sizlere destek olmaktan mutluluk duyacağız.